MAHKEME KARARLARINA ATIFTA GENEL VE ORTAK USÛLLER

Kural 491.- Mahkeme kararlarına metin içinde veya dipnotta atıf yapılabilir. Kararlara metin içinde tam künye atıf yapılmış ise, bir de dipnotta atıf yapmaya gerek yoktur. Ancak metin içinde karara ilk geçişte kısa künye atıf yapılmış ise, dipnotta tam künye atıf yapılmalıdır.

Mahkeme Kararlarına Tam Künye Atıf

Kural 493.- Kâğıt dergide yayınlanmış mahkeme kararlarına dipnotta aşağıdaki şablona uygun olarak atıf yapılır (s.682):

Not.- Aşağıda açıklanacağı üzere Türkiye’de mahkeme kararlarına isim verilmesi uygulaması yaygın değildir. Çoğunlukla kararların bir ismi yoktur. Bu durumda atıf şablonunda “kararın ismi” kısmı atlanır.

Kural 494.- İnternette veya veri tabanlarında yayınlanmış mahkeme kararlarına dipnotta aşağıdaki şablona uygun olarak atıf yapılır (s.682):

Mahkeme Kararlarına Kısa Künye Atıf

Kural 498.- Tam künye atıfta belirtilmesi gereken unsurlardan en az birini belirtmeden yapılan atıf kısa künye atıftır. Kararın sadece tarihiyle, sadece sayısıyla veya sadece ismiyle zikredilmesi durumunda kısa künye atıf vardır. Keza kararın sadece tarihi ve sayısıyla veya sadece tarihi ve ismiyle veya sadece sayısı ve ismiyle zikredildiği durumlarda da kısa künye atıf vardır (s.667, 685).

Kural 499.- İlk geçtiğinde ana metinde veya dipnotta kendisine tam künye atıf yapılan karara, sonraki geçişlerinde kısa künye atıf yapılabilir. Örnek (s.668).

Mahkemenin İsmi

Kural 504.- Metin içinde mahkeme, kurul ve daire isimleri kısaltılmadan yazılır. Dipnotta ise isteğe bağlı olarak kısaltılabilir (s.644). Bir örnek (679):

Karar Tarihi

Kural 505.- Mahkeme kararlarına atıfta, mahkemenin isminden sonra kararın tarihi belirtilir (s.645).

Kural 506.- Karar tarihinde ay bilgisi, rakamla değil, Ocak, Şubat, Mart gibi ayın ismiyle yazılmalıdır. Örnek (s.645):

Kararın İsmi

Kural 522.- Medenî dünyada mahkeme kararlarına isim verilir ve bu kararlar bu isimleriyle zikredilir. Türkiye’de de olması gereken budur (s.653).

Kural 523.- Batı ülkelerinde kararlar, genellikle davanın taraflarının isimleriyle adlandırılır. Davacı ve davalının isimlerinin arasına Latince “karşı” anlamına gelen “versus” kelimesinin kısaltması olan “v.” harfi veya “vs.” harfleri konulur. “Marbury v. Madison kararı”, “Roe v. Wade kararı” gibi. Türkiye’de de kararlar bu şekilde tarafların isimleriyle adlandırılmalıdır. “Doğramacı v. Yazıcı kararı” gibi. Karar isimleri, yani taraf isimleri ve bu isimlerin arasındaki v. kısaltması italik yazılır. Ancak karar isminden sonra gelen “kararı” veya “davası” gibi kelimeler normal yazılır (s.653-654). Bir örnek:

Kural 526.- İdarî yargı kararlarının sadece davacının adıyla isimlendirilmeleri caizdir. Zira idarî yargıda davalı daima idaredir. Bununla birlikte davalının merkezî idare değil, bir mahallî idare veya üniversite gibi bir kamu kurumu olduğu durumlarda idarî yargı kararlarının da davacının soyadı v. davalı idarenin veya kurumun adı formatında isimlendirilmesi önerilir (s.655). Bir örnek:

Kural 527.- Ceza davalarında verilen kararlar sadece sanığın ismiyle isimlendirilebilir. Zira ceza davalarında davayı açan daima savcılıktır. Bununla birlikte davaya katılan varsa ve ismi belliyse kararların katılanın soyadı v. sanığın soyadı formatında isimlendirilmesi önerilir (s.655).

Yer Belirleyicisine İlişkin Kurallar

Kural 533.- Bir mahkeme kararından belirli bir alıntı yapmaksızın kararın bütününe yapılan atıflarda yer belirleyicisi olarak sayfa aralığı, yani kararın yayınlandığı dergideki başlangıç ve bitiş sayfa numarası yazılır. Karar bir dergide yayınlanmamış ise, yani karara internetten veya bir veri tabanından ulaşılmış ise, sayfa numarası aralığı belirtilmesi mümkün değildir (s.669).

Kural 534.- Bir mahkeme kararından yapılan belirli bir alıntının kaynağı, nokta atışı atıfla gösterilir. Yani alıntının karardan alındığı yer, paragraf numarası veya sayfa numarası gibi bir yer belirleyicisi kullanılarak gösterilir (s.669).

Mahkeme Kararlarına Atıfta Bilgi Kaynağı

Kural 541.- Mahkeme kararlarına ilk atıfta kararın sadece künye bilgilerini değil, “bilgi kaynakları”nı, yani kararın yayınlandığı, Resmî Gazete, Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi, Danıştay Dergisi gibi dergi bilgilerini veya kararın yayınlandığı veritabanı bilgilerini de belirtmekte yarar vardır. Örnekler (s.675):

Kural 553.- Yargı kararlarına ancak gerekli olduğunda atıf yapılabilir. (a) Ortadaki hukukî soruna uygulanabilecek nitelikte mevzuatta hüküm yoksa ve sorun tamamıyla içtihadî bir kuralla çözümlenmiş ise, bu durumda yargı kararına atıf yapılabilir. (b) Ancak bu durumda dahi bu içtihadî kural tarihsel olarak ilk defa hangi mahkeme kararında ortaya konulmuş ise, sadece o karara atıf yapılır. O içtihadî kuralı tekrarlayan sonraki tarihli mahkeme kararlarına atıf yapılmaz. (c) Yeni kararlara ancak, eski içtihadî kuraldan dönülmesi durumunda atıf yapılır. (d) Eski içtihadî kuralı sürdüren, ama onun kapsamını daraltan veya genişleten kararlara da atıf yapılabilir (s.696-700).

Kural 554.- İlk karar olmadıkça, belli bir kuralın uygulanmasına örnek olsun diye yargı kararlarına atıf yapılmaz. Bir kuralın uygulanmasına örnek teşkil eden birden fazla yargı kararı varsa, bu kararlardan sadece en eski olanına atıf yapılır (s.700-702).

18 Ocak 2024, K. Gözler

KAYNAK: Yukarıdaki kurallar,
Kemal Gözler, TÜHAS: Türk Hukuk Atıf Sistemi, Bursa, Ekin, 2024, s.135-149'dan alınmıştır.

Tuhas.com.tr’den alıntı yaparken uyulması gereken kurallar için burasını tıklayınız.

Editör: Kemal Gözler

E-Posta:

Lütfen editöre e-posta göndermeden önce şu “açıklamaları” okuyunuz.

Ana Sayfa: www.tuhas.com.tr

Bu Sayfa: www.tuhas.com.tr/ictihat-genel.htm

Bu Sayfanın Yayın Tarihi: 18 Ocak 2024

twitter.com/tuhas_sistemi