BİR TÜRK HUKUK ATIF GELENEĞİ VAR MI?

Türkiye’de hukuk alanında The Bluebook veya OSCOLA misali genel kabul görmüş üniform bir atıf sistemi yoktur. Peki ama, böyle bir atıf sistemi olmasa da, Türkiye’de hiç olmazsa, hukuk alanında atıf usûlü konusunda bazı gelenekler var mıdır?

Evet, Türkiye’de atıf usûlleri konusunda bazı gelenekler vardır.

Örneğin Türkiye’de kitaplara atıfta, kitap başlıklarının italik mi, bold mu, yoksa normal mi yazılacağı konusunda bir uzlaşma olmasa da kitap başlıklarının küçük harflerle yazılması yolunda gelenek vardır. Oysa The Bluebook’a göre kitap başlıkları küçük büyük harfle yazılır.

Diğer bir örnek: Türkiye’de makalelere atıfta, makalenin yayınlandığı derginin cilt, sayı ve tarih bilgisi, derginin adından önce değil, daima sonra verilir. Bu bir gelenektir. Cilt ve sayı numaraları verilirken bu numaraların önünde cilt ve sayı kelimelerinin yazılıp yazılmayacağı veya yazılacaksa nasıl yazılacağı, kısaltma yapılıp yapılmayacağı konusunda bir uzlaşma yoktur. Ancak bu bilgilerin derginin adından önce değil, sonra yazılması konusunda bir gelenek vardır. Oysa The Bluebook ve OSCOLA’ya göre bu bilgiler derginin adından önce verilir.

Türkiye hukuk alanında atıf usûlü geleneğinin kendine özgü yanları da vardır. Örneğin mahkeme kararlarının künyesini verirken sadece esas sayısı değil, aynı zamanda karar sayısı da verilir. Bu bir Türk özelliğidir. Böyle bir atıf uygulaması Batı ülkelerinde genellikle görülmez.

Bu nedenle Türkiye’de üzerinde tam bir uzlaşma olmasa da atıf usûlleri konusunda bazı gelenekler vardır. The Bluebook ve OSCOLA gibi bazı yabancı atıf usûllerinin, Türk atıf gelenekleriyle uzlaşması mümkün değildir.

Kendi atıf usûlü geleneklerimize sahip çıkmamız en doğrusudur. Geleneklere uymak zamandan ve emekten tasarruf sağlar. Yazarı korur. Atıf usûlü konusunda tereddütleri ve sorunlarımızı yabancı atıf sistemlerini benimseyerek değil, kendi atıf geleneklerimiz dâhilinde, daha detaylı ve daha rafine bir ortak atıf sistemi geliştirerek çözmemiz gerekir.

TÜHAS: Türk Hukuk Atıf Sistemi bu anlayış ve bu ruhla geliştirilmiş bir sistemdir.

Şüphesiz TÜHAS’ın sıfırdan oluşturduğu kurallar da vardır. Ancak TÜHAS, çoğunlukla Türkiye’de, üzerinde uzlaşılmamış olsa da, genel olarak bilenen ve bölük pörçük bir şekilde de olsa uygulanan atıf usûlü kurallarını derlemiştir. Farklı atıf usûlü kurallarının olduğu durumlarda, TÜHAS, bu kurallardan birini seçip önermiştir. TÜHAS’ın sıfırdan geliştirdiği veya seçip önerdiği bazı kurallar, bazı meslektaşlarımıza “garip” gelebilir. Ama TÜHAS’ın önerdiği en garip kurallar bile, The Bluebook’un veya OSCOLA’nın önerdiği kurallarından daha az gariptir!

The Bluebook’un veya OSCOLA’nın önerdiği kuralların “garipliği” konusuna önümüzdeki günlerde tekrar döneceğim.

11 Şubat 2024, K. Gözler

Bu Yazıya Şu Şekilde Atıf Yapılması Önerilir:

Kemal Gözler, "Bir Türk Hukuk Atıf Geleneği Var mı?", www.tuhas.com.tr/turk-atif-gelenegi.htm (11 Şubat 2024)

Tuhas.com.tr’den alıntı yaparken uyulması gereken kurallar için burasını tıklayınız.

Editör: Kemal Gözler

E-Posta:

Lütfen editöre e-posta göndermeden önce şu “açıklamaları” okuyunuz.

Ana Sayfa: www.tuhas.com.tr

Bu Sayfa: www.tuhas.com.tr/turk-atif-gelenegi.htm

Bu Sayfanın Yayın Tarihi: 11 Şubat 2024

twitter.com/tuhas_sistemi